“Een bloggende misdaadjournalist heeft een vette rekening aan zijn broek hangen voor het ‘framen’ (citeren van foto’s). Het is een terugkerende vraag bij bloggers, reclamebureaus en eigenlijk iedereen die regelmatig iets online publiceert: hoe zit het ook alweer met foto’s die van internet zijn gehaald? Mag je die zomaar gebruiken of zijn foto’s auteursrechtelijk beschermd, ook als ze op internet staan?”
Zo begint het artikel van Marieke Neervoort (advocaat bij Solv) op Emerce.
Er zijn al eerder artikelen over ‘copyright’ of ‘auteursrecht’ verschenen, maar internetgebruikers, webloggers en wat dies meer zij, blijven er moeite mee houden. Terwijl het principe zo makkelijk is: als iets niet van jou is, blijf je ervan af. Of je vraagt toestemming aan de maker om het te gebruiken. Weet je de maker niet, dan blijf je er ook van af. Punt.
“Maar het is zo makkelijk! En als iemand zijn foto op internet zet deelt hij het toch al. Dan moet-ie het er maar niet opzetten!”
Het is echt waar, ik hoor dit af en toe zelfs van klanten. Ik doe de redactie en eindredactie van een paar bladen en de schrijvers hebben vaak moeite om een goed beeld aan te leveren. Als ik daar dan om vraag, krijg ik soms toch nog een prachtige plaat binnen. Dan weet ik: die is gejat (en die gebruik ik dan ook niet).
De beste oplossing is: leer schrijven en leer fotograferen. Een andere optie is professionals inschakelen. De derde optie tenslotte, is om niet te publiceren. Het ongevraagd gebruiken van beelden of teksten van anderen is diefstal en strafbaar. En nog erger, het is onethisch.
En als je eigen beeld illegaal wordt gebruikt?
Professionals (fotografen, illustratoren, schrijvers) kunnen bureaus inschakelen die niets anders doen dan zoeken naar auteursrechtschendingen. Maar iedereen die eigen foto’s publiceert (en daarvoor een fotograaf heeft betaald) kan ook eenvoudig op zoek naar illegaal beeldgebruik. Ga daarvoor naar Google afbeeldingen en sleep je foto in het zoekvak. Google is steeds beter in het herkennen van duplicaten en bewerkingen daarvan.
De selfie van een aap, een bijzonder geval
Op Wikipedia staat een ‘selfie’ van een aap. Fotograaf David Slater was in Indonesië bezig met het fotograferen van de kuifmakaken (macaca nigra), een apensoort. Terwijl hij bezig was pakte één van de apen een fototoestel en ging er mee spelen. Dat resulteerde in honderden mislukte opnamen, maar er waren ook een paar goede. Erg goede zelfs, zoals de foto bovenaan dit artikel.
Wikipedia beweert dat de aap de foto gemaakt heeft (wat klopt) en dat een aap geen beroep op het copyright kan doen. David Slater echter, vindt dat hij auteursrecht bezit omdat de aap zijn fotocamera heeft gebruikt. Hij wilde daarom Wikipedia voor de rechter slepen, maar dat wordt een eindeloze rechtsgang en is zo duur dat Slater maar ervan afziet.